هيأت وزيران در جلسه مورخ 1/2/1378 بنا به پيشنهاد شماره 1045 مورخ 7/2/1377 جمعيت هلال احمر جمهوري اسلامي ايران و در اجراي تصويب‌نامه شماره 77636/ت 18304 هـ مورخ 15/11/1376، آيين نامه كميته ملي حقوق بشردوستانه جمهوري اسلامي ايران را تصويب کرد.
در مقدمه این آیین‌نامه، پس از یادآوری «تعهد جمهوري اسلامي ايران به موجب كنوانسيون‌هاي چهارگانه ژنو مصوب 1949 و همچنين تعهد دولت‌ها نسبت به اجراي حقوق بشردوستانه و لزوم رعايت حقوق انساني در مخاصمات مسلحانه و تلاش براي تسكين آلام بشري ... ماده 1 بند (6) ماده (3) و ماده (5) و بند (7) ماده (9) قانون اساسنامه جمعيت هلال احمر جمهوري اسلامي ايران مصوب 1367 ... تعهد به اصول بشردوستانه‌ی دين مبين اسلام و همچنين اصول مقرر در موافقت‌نامه تأسيس كميته اسلامي هلال بين‌المللي 1982 ... تعهد به اصول و اهداف منشور ملل متحد و معاهدات بين‌المللي لازم الاجراي بشردوستانه، به منظور ترويج، تبيين و اجراي حقوق بشردوستانه در سطح ملي و مشاركت در تلاش‌هاي بين‌المللي ... [و] مصوبه بيست و ششمين كنفرانس بين‌المللي صليب سرخ و هلال احمر 1995 مبني بر تشكيل كميته‌هاي ملي حقوق بشردوستانه»، طی 4 فصل و در 23 ماده، اهداف، وظایف، اختیارات، ساختار، امور مالی و سایر ترتیبات کمیته ملی حقوق بشردوستانه مشخص شده است.
طبق ماده 2 آیین‌نامه، این نهاد ملی، اهداف «ترويج و تكامل و زمينه‌سازي براي اجراي حقوق بشردوستانه در سطح ملي و مشاركت در تحكيم و رعايت حقوق بشردوستانه در سطح بين‌المللي» را دنبال می‌کند و برای تحقق این اهداف، وظایف و اختیاراتی، از این قرارند: «تصميم‌گيري در خصوص نحوه اجراي مقررات بين‌المللي بشردوستانه در سطح ملي در چارچوب قوانين و مقررات جاري؛ نظارت بر رعايت حقوق بشردوستانه در سطح ملي؛ آموزش و ترويج مفاهيم بشردوستانه در ميان نيروهاي مسلح، عموم مردم و در مقاطع تحصيلي مختلف؛ تهيه و ارايه پيشنهاد تصويب قوانين و مقررات در جهت رعايت و اجراي حقوق بشردوستانه و همچنين پيشنهاد الحاق جمهوري اسلامي ايران به معاهدات بين‌المللي مربوط؛ ارايه نظرات مشورتي در زمينه تبيين و تفسير مقررات بشردوستانه؛ پيگيري امور حمايت از كليه اشخاص مشمول مقررات حقوقي بشردوستانه بين‌المللي از جمله: الف) پيگيري امور مربوط به ورود، اقامت و خروج يا اخراج پناهندگان و آوارگان؛ ب) پيگيري امور مربوط به اسراي خارجي در ايران و اسراء و زندانيان ايراني در خارج از كشور؛ پ) پيگيري امور مربوط به مجروحان جنگي به ويژه قربانيان سلاح‌هاي كشتار جمعي (شيميايي، هسته‌اي، ميكروبي و بيولوژيكي)؛ تشريح و ترويج نقطه نظرات و عملكرد جمهوري اسلامي ايران در قبال حقوق بشردوستانه براي ارايه به مجامع و نهادهاي ملي و بين‌المللي با هماهنگي وزارت امور خارجه؛ همكاري با سازمان‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي به منظور ترويج و اجراي حقوق بشردوستانه با هماهنگي وزارت امور خارجه؛ پيگيري موارد نقض مقررات بشردوستانه در سطح بين‌المللي و ارايه گزارش به مجامع بين‌المللي ذي‌ربط؛ هماهنگي و تبادل اطلاعات علمي و تحقيقاتي با مراجع داخلي و خارجي در زمينه حقوق بشردوستانه.»
فصل دوم آیین‌نامه، ساختار و ارکان کمیته، از جمله، رئیس، دبیر و اعضای آن را مشخص کرده است، فصل سوم به امور مالی کمیته و در فصل چهارم، مقررات نهایی آمده است که در میان سایر موارد، تأکید شده است که: «تصمیمات کمیته ملی در حدود صلاحیت کمیته مذکور برای تمامی دستگاه‌های دولتی لازم الاجرا می‌باشد» (ماده 21).
برای دریافت اسناد قانونی کمیته ملی حقوق بشردوستانه، اینجا را کلیک کنید.